گاهی مواقع پیش می آید که خانواده ای که عزیز خود را از دست می دهد ناگهان با عده ای از طلبکاران آن متوفی مواجه می شوند که ادعا می نمایند فرد متوفی قبل از فوت خود به آنها دیونی داشته است و این موضوع ممکن است مشکلاتی را برای وراث ایجاد نمایند .
وکیل تحریر ترکه :
به عبارتی ترکه متوفی در اثر فوت به طور قهری به ورثه متوفی بدهکار منتقل می شود که بر عهده وراث است که دیون متوفی را بپردازند .
وظایف و تکالیفی که بر ترکه متوفی تعلق گرفته چیست ؟
وقتی شخصی فوت می کند حقوق و وظایفی به اموال یا ترکه میت تعلق می گیرد و باید قبل از تقسیم آن اموال اداء شود که به تر نیز در قانون به آن اشاره گردیده است که عبارتند از :
۱) ابتدا باید هزینه کفن و دفن و سایر هزینه های ضروری ازقبیل هزینه حفظ و اداره ترکه نیز از ترکه داده می شود .
۲) دیون و واجبات مالی متوفی و طلب طلبکاران
۳) وصایای متوفی تا ثلث ترکه بدون اجازه ورثه و زیاده بر ثلث با اجازه آنها بنابراین زمانی نوبت به اجرای وصایای میت می رسد که دو مورد اول انجام شده باشد .
نحوه پرداخت دیون متوفی :
در قانون امور حسبی در مواد خاصی اشاره به پرداخت دیون متوفی از ترکه شده است که عبارتند از :
ماده ۲۲۵: دیون و حقوقی که بر عهده متوفی است بعد از هزینه کفن و دفن و تجهیز متوفی و سایر هزینه های ضروری ازقبیل هزینه حفظ و اداره ترکه باید از ترکه داده شود .
وکیل تقسیم ترکه :
ماده ۲۲۶: ورثه ملزم نیستند غیر از ترکه چیزی به بستانکاران بدهند و اگر ترکه برای اداء تمام دیون کافی نباشد ترکه مابین تمام بستانکاران به نسبت طلب آنها تقسیم می شود مگر اینکه آن را بدون شرط قبول کرده باشند که در این صورت مطابق ماده ۲۴۶ مسئول خواهند بود در موقع تقسیم دیونی که به موجب قوانین دارای حق تقدم و رجحان هستند رعایت خواهد شد .
طبقه اول
۱) دستمزد کارگرانی که روزانه یا هفتگی کرد می گیرند برای مدت سه ماه قبل از فوت
۲) حقوق خدمتگزاران بنگاه متوفی برای مدت شش ماه قبل از فوت
۳) حقوق خدمه خانه برای مدت سال آخر قبل از فوت
وکیل مهر و موم و تقسیم ترکه
طبقه دوم
۱) طلب اشخاصی که مال آنها به عنوان ولایت یا قیمومت تحت اداره متوفی بوده نسبت به میزانی که متوفی از جهت ولایت و یا قیمومت مدیون شده است .
طبقه سوم
طلب پزشک و دارو فروش و مطالباتی که به مصرف مداوای متوفی و خانواده اش در ظرف سال قبل از فوت رسیده است .
بعد از کسر دیون و بدهی های متوفی به ترتیب نوبت به سایر دیون متوفی می رسد که مطابق ماده ۲۲۶ قانون امور حسبی این دیون نیز طبقه بندی شده اند که به ترتیب باید پرداخت شوند .
ماده ۲۲۷: اگر چیزی از ترکه در مقابل دینی رهن باشد مرتهن نسبت به مال مرهون بر سایر بستانکاران مقدم است .
ماده ۲۲۸: ورثه می توانند دیون را از ترکه یا از مال خود اداء نمایند .
ماده ۲۲۹: تصرفات ورثه در ترکه از قبیل فروش و صلح و هبه و غیره نافذ نیست مگر بعد از اجاره بستانکاران و یا اداء دیون
ماده ۲۳۰: ورثه در مقابل بستانکاران ضامن نقص یا تلف ترکه نیست مگر اینکه نقص یا تلف مستند به تقصیر آنها باشد .
ماده ۲۳۱: دیون موجب متوفی بعد از فوت حال می شود
ماده ۲۳۲: دعوا بر میت اعم از دین یا عین باید به طرفیت ورثه یا نماینده قانونی آنها اقامه شود هر چند ترکه در ید وارث نباشد لیکن مادامی که ترکه به دست آنها نرسیده است مسئول ادای دیون نخواهند بود .
ماده ۲۳۳: اثبات دعوا به طرفیت بعضی از وراث نسبت به سهم همان بعض موثر است و وراث دیگر که طرف دعوا نبوده می تواند بر حکمی که به طرفیت بعضی از ورثه صادر شده اعتراض نمایند .
ماده ۲۳۴: ورثه می توانند برای اثبات طلب یا حقی برای متوفی اقامه دعوا کنند هرچه بعد از ثبوت حق چیزی عاید آنها نشود مثل اینکه دین متوفی مستغرق ترکه او باشد .
ماده ۲۳۷: در مواردی که برای اداء دیون متوفی وصی معین شده است اثبات دین به طرفیت وصی و ورثه خواهد شد .
تصفیه ترکه :
تصفیه ترکه به تقاضای هر یک از وراث یا طلبکاران متوفی از طریق دادگاه به عمل می آید ، چنانچه متوفی تاجر باشد تصفیه ترکه او طبق مقررات ورشکستگی و امور مربوط به تاجر ورشکسته خواهد بود .
ماده ۲۶۰: مقصود از تصفیه ترکه تعیین دیون و حقوق بر عهده متوفی و پرداخت آنها و خارج کردن مورد وصیت از ما ترک است .
ماده ۲۶۱: وصی و هر یک از ورثه می توانند از دادگاه کتبٱ تصفیه ترکه را بخواهند .
وکیل تحریر ترکه :
ماده ۲۶۲: هر گاه بعضی از ورثه ترکه را قبول کرده باشند سایر ورثه نمی توانند تصفیه ترکه را بخواهند .
ماده ۲۶۳: دادگاه بخش پس از درخواست تصفیه منتهی تا یک هفته یک یا چند نفر را به سمت مدیر تصفیه معین می نماید و آنها تحت نظر دادرس امور تصفیه را انجام می دهند و اگر اداره تصفیه در محل موجود باشد آن را به اداره نامبرده مراجعه می نمایند .
بیشتر بدانید : وکالت زوجه در طلاق
اداره تصفیه می تواند یک یا چند نفر را به سمت مدیر تصفیه معین نماید که تحت نظر آنها امور تصفیه را انجام دهند .
ماده ۲۶۴: در صورتی که متوفی وصی برای اداره اموال داشته باشد امر تصفیه به وصی واگذار می شود .
وکیل خوب حصر وراثت در تهران و کرج :
ماده ۲۶۵: شکایت از عملیات مدیرتصفیه راجع به دادگاهی است که مدیر تصفیه را معین و دادرس به حسب اقتضاء مورد دستور لازم به مدیر تصفیه می دهد و نیز می تواند مدیر تصفیه را تغییر دهد.
ماده ۲۶۶: پس از تعیین مدیر تصفیه اموال به مدیر تصفیه تسلیم می شود و در صورتی که ترکه تحریر نشده باشد مطابق فصل چهارم این باب تحریر می شود .
وکیل امور حسبی :
ماده ۲۶۸: مدیر تصفیه باید مطالبات متوفی را وصول و از خراب و ضایع شدن اموالی که در معرض خرابی و تضییع است جلوگیری کرده و آنها را به فروش برساند ، در نگاهداری اموال مواظبت نموده و تعمیرات ضروری اموال غیر منقول را بنماید از تعطیل کارخانه و یا تجارتخانه متوفی در صورتی که دایر باشد جلوگیری کند .
درآمد ترکه و محصول را جمع آوری نموده و نظر به مقتضیات انبار نماید و یا به فروش برساند ، مواد اولیه را که برای دائر ماندن بنگاه صنعتی و بازرگانی متوفی لازم است تحصیل کند.
مالکیت وراث متوفی چه زمانی است ؟
نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که هر یک از وراث مسئول ادای تمام دیون متوفی به نسبت سهم خود خواهند بود و ملزم نیستند چیزی غیر از ترکه به طلبکاران بدهند و اگر هر کسی به نسبت سهم خودش از ترکه به طلبکاران متوفی بدهد دیگر بری می شود و مسولیتی ندارد.