بر طبق ماده ۱۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی خوانده می تواند در مقابل ادعای خواهان اقامه دعوا نماید چنین دعوایی در صورتی که با دعوای اصلی ناشی از یک منشأ بوده یا ارتباط کامل داشته باشد دعوای متقابل نامیده شده و تواما رسیدگی می شود و چنان چه دعوای متقابل نباشد در دادگاه صالح به طور جداگانه رسیدگی خواهد شد.
نکته: بین دو دعوا وقتی ارتباط کامل موجود است که اتخاذ تصمیم در هر یک موثر در دیگری باشد و دادگاه بتواند توامان یا جداگانه رسیدگی نماید.
نکته: طرح دعوای متقابل منحصرا در مرحله بدوی امکان پذیر است .
مطالب مرتبط: گواهی انحصار وراثت
نکته: دعوای متقابل در مرحله واخواهی قابل طرح نمی باشد .
نکته : چنان چه خوانده مایل باشد دعوای متقابل اقامه نماید ، باید دادخواست آن را در هر حال به دادگاهی که دعوای اصلی در آنجا مطرح گردیده تقدیم نماید اما دادگاه در صورتی به آن رسیدگی می نماید که صلاحیت ذاتی داشته باشد.
دعوای متقابل به موجب دادخواست اقامه می شود ، لیکن دعاوی تهاتر ، صلح ، فسخ، رد خواسته و امثال آنکه برای دفاع از دعوای اصلی اظهار می شود ، دعوای متقابل محسوب نمی شود و نیاز به تقدیم دادخواست جداگانه ندارد.
نکته : هر گاه در دعوای مطالبه وجه ، خوانده نیز از خواهان طلبکار باشد و مایل باشد که طلب او نیز در حکم دادگاه لحاظ شود در صورتی که این طلب مسلم و یا مستند به اسناد غیرقابل انکار نباشد ، باید دادخواست داده و دعوای متقابل اقامه کند .
بیشتر بدانیم: وکیل مالیات بر ارث
ماده ۱۴۳قانون آین دادرسی مدنی :
دادخواست دعوای متقابل باید تا پایان اولین جلسه دادرسی تقدیم شود و اگر خواهان دعوای متقابل را در جلسه دادرسی اقامه نماید خوانده می تواند برای تهیه پاسخ و ادله خود تاخیر جلسه را درخواست نماید شرایط و موارد رد یا ابطال دادخواست همانند مقررات دادخواست اصلی خواهد بود.
بیشتر بدانیم : انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور
هرگاه دعوایی به شکل دعوای متقابل اما پس از اولین جلسه دادرسی در دادگاهی مطرح شود که به دعوای اصلی رسیدگی می کند دادگاه اگر صلاحیت ذاتی و محلی دارد باید جداگانه به آن رسیدگی کند.
نکته: دادخواست دعوای متقابل باید تا پایان اولین جلسه دادرسی تقدیم شود.
نکته: اگر خوانده و ونده حقوقی دعوای متقابل را در مهلت قانونی اقامه کند ، خواهان می تواند برای تدارک پاسخ اعم از ایراد یا دفاع یا هر دو تاخیر جلسه را تقاضا نماید.
بیشتر بخوانیم: وکیل انحصار وراثت
سوال حقوقی:
موجر ملکی علیه مستاجر همان ملک برای مطالبه آجور معوقه اقامه دعوا می کند مستاجر نیز دعوای متقابلی به خواسته الزام موجر به انجام تعمیرات اساسی در همان ملک اقامه می کند در جریان دادرسی موجر محجور می شود در این صورت چه می شود؟
قرار توقیف دادرسی نسبت به هر دو دعوا صادر می شود .
چنانچه دعوای متقابل از صلاحیت محلی دادگاه خارج باشد دادگاه به آن رسیدگی می کند؟
بله رسیدگی می نماید حتی اگر خوانده تقابل ایراد نماید.
هرگاه در جریان رسیدگی به دعوای اصلی و متقابل که دو شخص علیه یکدیگر مطرح نموده اند یکی از جهات توقیف دادرسی دعوای متقابل متحقق شده و توسط خوانده این دعوا مطرح شود تکلیف چیست؟
قرار توقیف دادرسی دعوای اصلی نیز در هر حال باید صادر شود.