تحریر از نظر لغوی یعنی آزاد کردن، یا نوشتن می باشد اما از نظر اصطلاحی یعنی تعیین دارائی و دیون متوفی و اینکه چقدر دارایی از متوفی باقی مانده است.
تحریر ترکه یک نوع اقدام تامینی می باشد یعنی حفظ کردن و مراقبت کردن از ترکه و دیون متوفی تا اینکه کلیه دیون او به بستانکاران پرداخت گردد.
به منظور تحریر ترکه ابتدا باید به شورای حل اختلاف مراجعه نموده و برگه درخواست مربوطه را دریافت و تکمیل نمود سپس مدارک مورد نیاز پیوست تحریر ترکه می گردد.
مطالب مرتبط: وکیل مالیات بر ارث
مدارک مورد نیاز عبارتند از :
✓گواهی فوت
✓گواهی انحصار وراثت
✓لیست کلیه اموالی که از سوی ورثه یا نمایندگان آن ها ارائه شده است.
وکیل تحریر ترکه بیان می دارد که بر طبق ماده ۸۶۹ قانون مدنی:
حقوق و دیونی که بر ترکه میت تعلق می گیرد و باید قبل از تقسیم آن اداء شود از قرار ذیل است ؛
۱. قیمت کفن و دفن میت و حقوقی که متعلق است به اعیان ترکه
۲. دیون و واجبات مالی متوفی
۳. وصایای میت تا ثلث ترکه بدون اجازه ورثه و زیاده بر ثلث با اجازه آن ها
دیون و حقوقی که بر عهده متوفی است بعد از هزینه کفن و دفن و تجهیز میت و سایر هزینه های ضروری ازقبیل حفظ و اداره ترکه باید از ترکه داده شود.
تسویه ترکه به درخواست ورثه و یا نماینده قانونی آن ها انجام می شود ، در واقع هدف از تسویه ترکه پرداخت نمودن بدهی های متوفی و خروج مورد وصیت از ما ترک می باشد ، روند انجام تسویه بر عهده ورثه ای می باشد که آن را رد نکرده است، این روند می تواند توسط نماینده قانونی ورثه نیز انجام شود و در صورتی که هیچکدام از آن ها حضور نداشته باشند ، دادگاه برای این مورد اقدام به تعیین مدیر می نماید . مسول تسویه بر اساس قانون امور حسبی قادر است هر گونه اقدامی را به منظور اداره ترکه انجام دهد .
مطالب مرتبط: وکیل تخلیه مستاجر
تسویه ترکه به وسیله خارج نمودن مورد وصیت ، پرداخت مطالبات، حصول مطالبات و پرداخت نمودن بدهی های متوفی انجام خواهد شد. طلبکار ی که برای تحریر ترکه حضور نداشته و یا اینکه خود را معرفی نکرده باشد می تواند برای وصول نمودن طلب خویش از جانب وراث در دادگاه صالح درخواست اقامه دعوا داشته باشد و اگر ورثه هیچ سهم یا مالی را دریافت نکرده باشد و یا هیچ مالی به آن ها نرسیده باشد می تواند اقامه دعوا خود را بر طلبکارانی که سهم خود را از ترکه دریافت کرده اند داشته باشد.
مطالب مرتبط: بهترین وکیل انحصار وراثت
۱.طبقه اول
همسر متوفی
پدر و مادر
فرزندان متوفی پدر نبود آنها نوه ها
۲.طبقه دوم
پدربزرگ و مادربزرگ
همسر متوفی
برادران و خواهران متوفی
۳.طبقه سوم
همسر متوفی
عمو ،عمه،خاله،دایی متوفی پدر صورت نبود آنها فرزندان آنها
۱) پدر و مادر ، اولاد ، اولاد اولاد
۲) اجداد و برادر و خواهر و اولاد آن ها
۳) اعمام و عمان و اخوال و حالات و اولاد آن ها
کسانی که به موجب سبب ارث می برند؟
۱) زوجه
۲) زوج
طبقه اول از وراث نسبی عبارتند از :
(پدر و مادر ، فرزندان ، نوه ها )
اگر برای متوفی اولاد یا اولاد اولاد نباشد هر یک از پدر و مادر در صورت انفرادی تمام ارث را می برند ، اگر پدر و مادر متوفی هر دو زنده باشند مادر یک سوم و پدر دو سوم می برد اگر برای متوفی اولاد یا نوه از هر درجه که باشد موجود نباشد اگر پدر و مادر هر دو زنده باشند ولی مادر حاجب داشته باشد یک ششم از ترکه متعلق به مادر است ، منظور از حاجب یعنی شخصی از طبقات دیگر که میزان سهم الارث مادر را کمتر می نماید.
مطالب مرتبط: وکیل انحصار وراثت در تهران
اگر دختر فرزند منحصر باشد به همراه پدر و مادر متوفی نصف ترکه را خواهد برد و مابقی با توجه به میزان سهم الارث پدر و مادر متوفی بین آنها تقسیم می شود ، اگر متوفی دو دختر یا بیش تر داشته باشد دختران دو سوم ترکه را به ارث می برند.
اگر فرزند متوفی پسر باشد چنانچه پسر منحصر یا متعدد باشد به همراه پدر و مادر متوفی همگی در طبقه اول قرار دارند ارث می برند به این صورت که سهم پدر و مادر متوفی یک سوم و مابقی به قرابت به فرزند پسر می رسد که به تساوی بین خودشان تقسیم می کنند در صورتی که متوفی هم فرزند پسر و هم دختر به همراه پدر و مادر داشته باشد سهم پدر و مادر یک سوم است و مابقی بین فرزند پسر دو برابر سهم دختر تقسیم می شود .
آنچه مسلم است این است که نوه در طبقه اول قرار دارد ولی در صورتی ارث میبرد که متوفی فرزندی نداشته باشد در این صورت نوه قائم مقام اولاد می شود و با هریک از اولین که زنده باشد ارث می برد ، اولاد پسر یعنی فرزندان پسری متوفی دو برابر اولاد فرزندان دختری متوفی ارث می برند حتی اگر اولاد متوفی پسر باشد اگر به واسطه مادر با متوفی قرابت پیدا کرده نصف نوه ای که از پدر با متوفی قرابت پیدا کرده ارث می برد.
مطالب مرتبط: گواهی انحصار وراثت
هرگاه شخصی فوت کند و اموالی از وی بماند برای اینکه ورثه بتوانند در آن مال دخل و تصرفی کنندابتدا باید ثابت شود که ورثه متوفی هستند به گواهی که وراث متوفی ،وسهم الارث هر یک از آنان را مشخص می نماید گواهی انحصار وراثت می گوییم.
خیر باید بگوییم که تاخیر در پرداخت مالیات و اخذ گواهی حصر وراثت مقید به مدت نیست و هر زمان که بخواهید می توانید اقدام کنید و مشمول جریمه نمی شود مشروط به اینکه متوفی بعد از ۹۵/۱/۱ فوت کرده باشد .
پس از فوت فرد اموال قهری به وراث منتقل می شود اما اگر وراث می خواهند سهم الارث خود را مطالبه و در آن تصرف ویا هر اقدام حقوقی در مراجع قضایی و یا ادارات دولتی و دفاتر اسناد رسمی و بانک ها انجام دهند .
در مرحله نخست و قبل از هر اقدامی میبایست انحصار وراثت اخذ شود .
مطالب مرتبط: وکیل انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور
مفهوم ارث :
ارث در معنای حقوقی یعنی انتقال قهری و بدون اراده اموال و دارایی های فردی که فوت شده به وراث او را ارث می گوییم ،فوت یک شخص علاوه بر آثار مادی آثار غیر مادی یا معنوی را نیز در پی دارد که در این جا کمک گرفتن از یک وکیل خوب ارث به همه وراث می تواند کمک شایانی بنماید.
مفهوم ورثه:
وکیل انحصار ورثه پاسخ می دهد،ورثه به افرادی اطلاق می شود که وارث مال و دارایی متوفی می باشند ، و در اصطلاح قانونی به وراث متوفی قائم مقام قانونی متوفی می گوییم و از این رو می توانند در همه دارائی متوفی دخالت و تصرف کنند.
دادگاه بخش به این موضوع رسیدگی می کند و برای تحریر ترکه وقتی را که کم تر از یک ماه و بیش از سه ماه از تاریخ نشر آگهی نباشد معین کرده و در یکی از روزنامه های کثیر الانتشار می دهد که ورثه یا نماینده قانونی آنها بستانکاران و مدیونین به متوفا و کسان دیگری که حقی بر ترکه متوفا دارند در ساعت و روز معین در دادگاه برای تحریر ترکه حاضر شوند.
بر طبق ماده ۲۱۲ قانون امور حسبی غیبت اشخاصی که احضار شده آمد مانع از تحریر ترکه نخواهد بود.
صورت برداری از ترکه به چه صورت است :
برای تحریر ترکه صورتی از ترکه برداشته می شود و این صورت باید مشتمل بر امور زیر باشد :
۱. توصیف اموال منقول با تعیین بهای آن
۲. تعیین اوصاف و وزن و عیار نقره و طلا آلات
۳. مبلغ و نوع نقدینه
۴. بها و نوع برگ های بهادار
۵. اسناد با ذکر خصوصیات آنها
۶. نام رقبات غیر منقول
ارزیابی اموال منقول به توسط ارزیابی که مورد تراضی ورثه یا مورد اعتماد دادرس باشد به عمل می آید .
مطالبات و بدهی متوفا که به موجب احکام نهایی و اسناد رسمی یا دفاتر و برگ های مربوط به متوفا یا اقرار مدیونین مسلم است نیز در صورت ترکه نوشته می شود .
در مدتی که ترکه تحریر می شود تصرف در ترکه ممنوع است مگر تصرفاتی که برای اداره و حفظ ترکه لازم است .و عملیات اجرایی بر طبق ماده ۲۱۹ قانون امور حسبی راجع به بدهی متوفا در مدت تحریر ترکه معلق می ماند .
مطالب بیشتر : هزینه وکیل برای تقسیم
آیا در مدت تحریر نسبت به مطالبات متوفا مرور زمان جاری می گردد؟
بر اساس ماده ۲۲۰ قانون امور حسبی که اشعار می دارد : مرور زمان نسبت به مطالبات متوفا در مدت تحریر ترکه جاری نمی شود .
تکلیف دعاوی راجع به ترکه متوفا در مدت تحریر چیست؟
دعاوی راجع به ترکه متوفا در مدت تحریر ترکه توقیف می شوند .
هرگاه در مدت تحریر اختلافاتی بین ورثه در خصوص اداره ترکه باشد تکلیف چیست ؟
هرگاه در موقع تحریر ترکه اختلافاتی بین ورثه راجع به اداره ترکه باشد دادگاه سعی می کنند که اختلاف آنها به طریق مسالمت مرتفع کند و الا به درخواست یکی از ورثه کسی را از ورثه یا غیر آنها برای حفظ ترکه موقتا معین می نماید .
تکلیف دیون و حقوقی که که بر عهده متوفا بوده چه می شود ؟
دیون و حقوقی که بر عهده متوفا است بعد از هزینه کفن و دفن و تجهیز متوفا و سایر هزینه های ضروری از قبیل هزینه حفظ و اداره ترکه باید از ترکه داده شود .
آیا ورثه ملزم به پرداختن دیون و بدهی های متوفا می باشند ؟
ورثه ملزم نیستند غیر از ترکه چیزی به بستانکاران بدهند و اگر ترکه برای ادای تمام دیون کافی نباشد ترکه ما بین تمام بستانکاران به نزد طلب آنها تقسیم می شود مگر اینکه آن را بدون شرط قبول کرده باشند که در این صورت مطابق ماده ۲۴۶ قانون امور حسبی مسئول خواهند بود در موقع تقسیم دیونی که به موجب قوانین دارای حق تقدم و رجحان هستند رعایت خواهد شد بستانکاران زیر هر یک به ترتیب حق تقدم بر دیگران دارند :
الف) حقوق خدمه خانه برای مدت سال آخر قبل از فوت
ب) حقوق خدمت گذاران بنگاه متوفا برای مدت شش ماه قبل از فوت
ج) دستمزد کارگرانی که روزانه یا هفتگی کرد می گیرند برای مدت ۳ماه قبل از فوت
طلب اشخاصی که مال آنها به عنوان ولایت یا قیمومت تحت اداره متوفا بوده نسبت به میزانی که متوفا از جهت ولایت یا قیمومت مدیون شده است .
این نوع طلب در صورتی دارای حق تقدم خواهد بود که موت در دوره قیمومت یا ولایت و یا در ظرف یک سال بعد از آن واقع شده باشد.
طلب پزشک و دارو فروش و مطالباتی که به مصرف مداوای متوفا و خانواده اش در ظرف سال قبل از فوت رسیده است .
الف ) نفقه زن مطابق ماده ۱۲۰۶ قانون مدنی
ب) مهریه زن تا میزان ده هزار ریال
سایر بستانکاران
نفقه گذشته زوجه متوفی مورد حکم دادگاه قرار گرفته و قطعی شده است در صورت وجود مطالبات متعدد نسبت به ترکه جزا طلب ممتاز می باشد و باید از ترکه پرداخت شود .
تصرفات ورثه در ترکه از قبیل فروش و صلح و هبه صحیح نمی باشد مگر بعد از اجازه بستانکاران و یا ادای دیون متوفا
دعوت بر میت اعم از دین یا عین باید به طرفیت ورثه و یا نماینده قانونی آنها اقامه شود هر چند ترکه در ید وارث نباشد لیکن مادامی که ترکه به دست آنها نرسیده است مسول ادای دیون نخواهند بود .